Libel ndi miseche ndi mawu omwe amachokera ku Criminal Code. Ndi milandu yomwe amalangidwa ndi chindapusa komanso chilango chandende, ngakhale, ku Netherlands, munthu samakhala m'ndende chifukwa chabodza kapena miseche. Amakhala mawu aupandu. Koma munthu wolakwa kapena miseche amachitanso zinthu zosemphana ndi malamulo (Art. 6: 162 ya Civil Code) ndipo angathe, kotero, nawonso kutsutsidwa pansi pa malamulo a boma, kumene miyeso yosiyanasiyana inganenedwe muzochitika zachidule kapena zochitika pazabwino, monga kukonza ndi kuchotsa ziganizo zosaloledwa.
Chisokonezo
Lamuloli limafotokoza za kuipitsa mbiri (chithunzi 261 cha Malamulo a Chilango) monga kuwononga dala ulemu kapena dzina labwino la munthu poimba mlandu chinthu china chake kuti chiwonekere poyera. Mwachidule: Kuipitsa dzina kumachitika pamene wina mwadala anena zinthu zoipa zokhudza munthu wina kuti adziwe ena ndi kumuipitsa. Kuipitsa mbiri kumaphatikizapo mawu ofuna kuipitsa mbiri ya munthu.
Libel ndi zomwe zimatchedwa 'mlandu wodandaula' ndipo amazengedwa ngati wina anena. Kupatulapo pa mfundo imeneyi ndi kunyoza akuluakulu aboma, bungwe la boma, kapena bungwe ndi miseche kwa wogwira ntchito m'boma. Pankhani ya kuipitsa mbiri ya anthu omwalira, achibale ake a magazi azinena ngati akufuna kuti mlanduwo uchitike. Kuwonjezera apo, palibe chilango pamene wolakwayo wachitapo kanthu pachitetezo choyenera. Komanso, munthu sangapatsidwe mlandu woipitsa mbiri yake ngati akanatha kuganiza motsimikiza kuti mlandu womwe wapalamulawo unali weniweni ndipo unali wokomera anthu kuti uikidwe.
Wolemba
Kupatula kuipitsa mbiri, palinso zachipongwe (art. 261 Sr). Libel ndi njira yolembedwa yoipitsa mbiri. Libel akudzipereka kuti adetse dala munthu pagulu, mwachitsanzo, nkhani ya m'nyuzipepala kapena pagulu la anthu pawebusayiti. Kunyoza m’malemba amene amawerengedwa mokweza kumakhalanso konyozeka. Mofanana ndi kunyozetsa, libel amangoimbidwa mlandu pamene wozunzidwayo anena za mlanduwu.
Kusiyana pakati pa kunyoza ndi kunyoza
Kuipitsa dzina (chithunzi 262 cha Malamulo a Zaupandu) kumaphatikizapo munthu kunena zoneneza za munthu wina pagulu pamene akudziwa kapena akanadziwa kuti zimene anthuwo akuimbazo n’zosamveka. Mzere woipitsa mbiri nthawi zina umakhala wovuta kuujambula. Ngati mukudziwa kuti china chake sichoona, ndiye kuti chingakhale kuipitsa mbiri. Ngati unena zoona, sikungakhale kuipitsa mbiri. Koma kungakhale kuipitsa mbiri kapena kunyoza chifukwa kunena zoona kungakhalenso kolangidwa (ndipo n’kosaloleka). Zoonadi, nkhani si yaikulu kwambiri ngati wina akunama koma kaya ulemu ndi mbiri ya munthu zimakhudzidwa ndi chinenezocho.
Mgwirizano pakati pa kunyoza ndi kunyoza
Munthu amene ali ndi mlandu woipitsa mbiri kapena kunyoza amakhala pachiwopsezo choimbidwa mlandu. Komabe, munthuyo amachitiranso chiwonongeko (Art. 6: 162 ya Civil Code) ndipo akhoza kutsutsidwa ndi wozunzidwa kudzera mu njira ya malamulo a boma. Mwachitsanzo, wozunzidwayo akhoza kupempha chipukuta misozi ndi kuyambitsa ndondomeko yachidule.
Kuyesera kunyoza ndi kunyoza
Kuyesera kunyoza kapena kunyoza kulinso ndi chilango. 'kuyesa' kumatanthauza kuyesa kunyoza kapena kunyoza munthu wina. Chofunikira apa ndikuti payenera kukhala chiyambi chakuchita cholakwacho. Kodi mukudziwa kuti wina adzaika uthenga woipa wokhudza inu? Ndipo mukufuna kupewa izi? Ndiye mutha kufunsa khoti muzokambirana mwachidule kuti liletse izi. Mufunika loya pa izi.
Report
Anthu kapena makampani akuimbidwa mlandu tsiku lililonse chifukwa cha katangale, chinyengo, ndi milandu ina. Ndi dongosolo la tsiku pa intaneti, m'manyuzipepala, kapena pawailesi yakanema ndi wailesi. Koma zoneneza ziyenera kutsimikizidwa ndi zenizeni, makamaka ngati zonenezazo zili zazikulu. Ngati zonenezazo zili zosamveka, munthu amene wanenezayo angakhale ndi mlandu wamwano, kuipitsa mbiri, kapena miseche. Ndiye ndi bwino kuyamba ndi kulemba lipoti kupolisi. Mutha kuchita izi nokha kapena limodzi ndi loya wanu. Mutha kuchita izi:
Khwerero 1: fufuzani ngati mukuchita ndi libel (kulemba) kapena kuipitsa mbiri
Khwerero 2: Muuzeni munthuyo kuti mukufuna kuti ayime ndikumupempha kuti afufute mauthengawo.
Kodi uthengawo uli m'nyuzipepala kapena pa intaneti? Funsani woyang'anira kuti achotse uthengawo.
Komanso, dziwani kuti muchitapo kanthu ngati munthuyo sasiya kapena kuchotsa mauthengawo.
Khwerero 3: N'zovuta kutsimikizira kuti winawake akufuna mwadala kuwononga 'dzina lanu labwino.' Wina anganenenso zoipa za inu kuti achenjeze ena. Zonse ziŵiri zoipitsa mbiri ndi kuipitsa mbiri ndi zolakwa zaupandu ndi 'cholakwa chodandaulira.' Izi zikutanthauza kuti apolisi atha kuchitapo kanthu ngati mutafotokoza nokha. Choncho sonkhanitsani umboni wochuluka momwe mungathere pa izi, monga:
- makope a mauthenga, zithunzi, makalata, kapena zolemba zina
- Mauthenga a WhatsApp, maimelo, kapena mauthenga ena pa intaneti
- malipoti ochokera kwa ena amene aona kapena kumva chinachake
Khwerero 4: Muyenera kukanena kupolisi ngati mukufuna kuti pakhale mlandu. Woimira boma pamilandu asankha ngati ali ndi umboni wokwanira ndipo ayambe mlandu.
Khwerero 5: Ngati pali umboni wokwanira, wosuma mlandu atha kuyambitsa mlandu. Woweruza angapereke chilango, kaŵirikaŵiri chindapusa. Komanso woweruza angagamule kuti munthuyo afufute uthengawo n’kusiya kufalitsa uthenga watsopano. Kumbukirani kuti mlandu ukhoza kutenga nthawi yaitali.
Kodi sipadzakhala mlandu? Kapena mukufuna kuti zolembazo zichotsedwe mwachangu? Ndiye mukhoza kukasuma mlandu kukhoti la anthu. Pankhaniyi, mukhoza kufunsa zotsatirazi:
- uthengawo uchotsedwe.
- kuletsa kutumiza mauthenga atsopano.
- a 'kukonza.' Izi zimaphatikizapo kukonza/kubwezeretsanso malipoti am'mbuyomu.
- chindapusa.
- chilango. Ndiye wolakwayo ayeneranso kulipira chindapusa ngati satsatira chigamulo cha khoti.
Kuwonongeka kwa miseche ndi miseche
Ngakhale kuti kuipitsidwa ndi kunyoza anthu kunganenedwe, zolakwa zimenezi kaŵirikaŵiri sizibweretsa chilango m’ndende, makamaka chindapusa chochepa. Choncho, ozunzidwa ambiri amasankha kuchitapo kanthu kwa wolakwayo (komanso) kupyolera mu malamulo a boma. Wovulalayo ali ndi ufulu wolandira chipukuta misozi pansi pa Civil Code ngati mlandu kapena kutsutsidwa sikuloledwa. Mitundu yosiyanasiyana ya zowonongeka imatha kuvutika. Zomwe zikuluzikulu ndizowonongeka kwa mbiri komanso (kwa makampani) kuwonongeka kwa ndalama.
Kubwezeretsanso
Ngati wina ali wolakwiranso kapena ali kukhothi chifukwa chonamizira, kuipitsa mbiri, kapena miseche kangapo, akhoza kuyembekezera chilango chokulirapo. Kuphatikiza apo, ngati cholakwacho chinali chopitilira chimodzi kapena zochita zosiyana ziyenera kuganiziridwa.
Kodi mukukumana ndi zabodza kapena zabodza? Ndipo mungafune kudziwa zambiri za ufulu wanu? Ndiye musazengereze kutero kukhudzana Law & More Oweruza. Maloya athu ndi odziwa zambiri ndipo adzakhala okondwa kukulangizani ndi kukuthandizani pamilandu.
